Bobin Sarım Makinesi

Alternatörlerin Sökülmesi

      Arızalar genellikle stator sargılarında meydana gelir. Stator sargısının bir kısmı veya tamamı yanmış veya bozulmuş olabilir. Kısmi bir sarım hatası mevcut ise diğer bobinlere zarar verilmeden arıza giderilmelidir. Eğer stator bobinleri tamamen yanmışsa stator bobinleri önce bobinlerin kalıp ölçüleri alınıp bobinaj şeması çıkarıldıktan sonra usulüne uygun olarak sökülür. Stator bobinleri sarıldıktan sonra verniklenmiş olduklarından çok sert bir şekilde bulunurlar.

      Sökme işlemi zorlaşırsa bobinlerin kolayca sökülebilmesi için şu yöntemler uygulanır: İzoleyi pürmüz ile yakmak. Büyük güçlü, düşük gerilimli bir transformatörden bozuk bobinlere gerilim uygulayıp kısa devre ederek izolasyonu yakmak. Demir nüvenin etkilenmeyeceği fakat izole ve emaye maddelerin kolayca etkilenebileceği derişiklikte asit veya benzeri bir sıvıya statoru daldırarak bobinleri gevşetmek.

      Bu işlemlerle yanmış veya erimiş bobinler oluklardan temizlendikten sonra bir veya iki bobin tam biçimi ile çıkarılarak kalıp ölçüleri alınır, sonra mikrometre ile bobin telinin çapı izoleli ve izolesiz olarak ölçülür. Ayrıca oyukları yalıtmada kullanılan presbant ve diğer yalıtkan malzemenin kalınlıkları ölçülüp cins ve özellikleri belirlenir.

      Bu şekilde şeması çıkarılıp oyukları temizlenerek yeniden prespantlarla yalıtılıp sarıma hazırlanmış statora yerleştirilecek bobinler önceden alınmış ölçülere uygun kalıplarda belirli sipir sayılarında sarılarak hazırlanırlar. Hazırlanan bobinler şemasındaki gibi büyük bir dikkat ve itina ile oyuklara yerleştirilir. Her bobin yerleştirildiğinde seri lamba veya meger ile kaçak ve kısa devre muayenesi yapılır. Bobinlerin tamamının oyuklara yerleştirilmesi işlemi bittikten sonra gerekli uç bağlantıları yapılarak lehimlenir ve bobinaj tiret, sicim veya benzeri bir yalıtkanla bandaj yapılır. En son işlem olarak vernikleme yapıldıktan sonra alternatör yeniden monte edilip devir sayısı, verdiği gerilim, akım ve benzeri değerler ölçülüp en son bir muayeneden geçirilir.

      Sökülecek alternatörün yanık olduğu öncelikle tespit edilir. Alternatör gövdeye gerilim kaçırıyor veya sargı dirençleri olması gereken değerlerde değilse alternatör yanıktır. Alternatör sökülmeden önce ilk yapılacak işlem kumpas ile alternatörün havalandırma sacının neresinde durduğunun ölçülmesi olacaktır. Stator yerleştirilirken bu mesafe göz önüne alınmalıdır. Mesafe ölçüldükten sonra keski ile statorun bir tarafındaki bobin kenarları kesilir. Stator iletkenleri bir taraftan keski ile kesildikten sonra diğer taraftan levye veya önceden hazırlanmış yardımcı bir parça ile çıkartılır. Stator iletkenleri çıkmıyorsa, iletken izoleleri pürmüz ile yakılarak çıkartılabilir. İletkenler yakıldıktan sonra oluk içerisinde kalan presbant ve kalıntıları bir bıçak yardımıyla temizlenir. Ardından oluklar vernik ve benzeri kalıntılar benzinle arındırılır.

      Bir oluk içerisindeki bobin grubu tam olarak çıkartılır. İletken sayısı tam olarak sayılır. Bobin grubu içerisinde ikaz sargıları bulunabilir. İkaz sargısı olduğunu stator bağlantı şemasından çıkartabiliriz. Ayrıca ikaz sargıları, ana alan sargılarına göre daha ince kesitli ve daha az sarımlıdır. İkaz sargıları da dikkatle sayılmalıdır. Bobinler iki, üç, ve hatta dörtlü paralel gruplar halinde sarılmış olabilir. Alternatör gücü attıkça bobinler daha fazla gruplu olarak sarıldığı unutulmamalıdır. Grup sayısı klemens bağlantısı için yapılan eklerden bulunabilir.

      Mikrometre ile ikaz ve ana alan iletkenlerinin çapları ölçülür. Yalnız ölçülecek iletkenlerin sökme işlemi esnasında zarar görmemiş ve izolesiz iletkenler olmasına dikkat edilmesi gerekmektedir. Bobinleri sökme işleminde kesinlikle stator saclarına zarar verilmemelidir.

      KAYNAK: ALTERNATÖR SARIMI (522EE0062) ELEKTRİK- ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ - T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI

      Nare Teknoloji olarak her türlü bobin sarma makinası üretme kapasitesine sahibiz. Özel tasarım bobin sarma makinaları ile işinize göre üretilen sistemlerle fark yaratın. 0.1mm tel çapından başlayan bobin sarma makinalarımız istenilen tel kalınlığını hatasız bir şekilde teli koparmadan sarmaktadır. Bobin sarma makinaları, trafo sarma makinaları, endüvi sarım makinaları, servo sarma makinaları, motor stator sarma makinaları, motor fren bobini sarma makinaları, DC motor sarma makinaları, troid sarım makinaları ve diğer sarma makinalarımızla hizmetinizdeyiz. Dokunmatik ekran ve kolay kullanım ara yüze sahip bobin sarma makinalarımız iki yıl garantilidir.