Bobin Sarım Makinesi

OG / YG Transformatörleri

      OG / YG Transformatörün Yapısı, Nüve; Transformatörlerin nüveleri, silisyum alaşımlı özel transformatörlerin saclarından yapılır. Kayıplar, işçilik ve ekonomik nedenlerden dolayı nüve 0,35 mm kalınlıktaki saclardan olur. Bu sacların birer yüzleri yalıtkan bir tabaka (lak, kâğıt, karlit vb.) ile kaplanmıştır. Nüve kesiti transformatörün gücüne göre yapılır. Büyük güçlü transformatörler için soğutma kanalları açılır. Nüveyi oluşturan sac paketi, kayıpları azaltmak amacıyla saf selülozdan yapılmış ince kâğıt levhalarla küçük paketlere ayrılmıştır. Nüve sıkıştırma plakaları ile sıkıştırıldıktan sonra epoksit yapay reçine ile emdirilmiş cam elyaflı bantlarla iyice sarılır. Daha sonra bu bantlar cıvatalı kilitlerle gerdirilir.

      Sargılar; Transformatör primer ve sekonder sargıları sarılışlarına göre ikiye ayrılır: Silindirik şekildeki sargılar, Dilimli sargılar. Transformatör nüvesi, hangi tipte olursa olsun sargı şekli bu iki sargı şeklinden birisidir. Hangi sargı tipinin uygun olacağı transformatörlerin tipine, gerilimine, akım şiddetine, yalıtma ve soğutma durumlarına göre değişir. Sargıların sipir sayıları, iletken kesitleri ve yalıtkanları belirlendikten sonra sargıların nüveden yalıtılmaları yapılır. Sargıların nüveden yalıtılmaları için ya makaralar ya da başka yalıtma yöntemleri kullanılır.

      Silindirik Sargılar; Silindirik sargılar, nüve üzerine makara şeklinde sarılan sargılardır. Küçük güçlü transformatörlerde alçak gerilim ve yüksek gerilim için hazırlanan makara şeklindeki sargılar, alçak gerilim sargısı altta olacak şekilde yerleştirilir. Trafo yüksekliğini ve kaçak reaktansı azaltmak için alçak gerilim sargısı iki ayrı kısma ayrılarak yarısı yüksek gerilim sargısının altına, yarısı da üstüne sarılabilir. Dilimli Sargılar; Büyük akımlı transformatörlerde silindirik sargılar kullanmak, akımın dinamik etkileri ve soğutma zorlukları bakımından sakıncalıdır. Dilimli sargı tipinde primer ve sekonder sargılar, bölümlere ayrılarak sarılır. Her bir sargı dilimi, alt ve üst sargı dilimlerinden yalıtılır. Bu sargı dilimleri; bir primer sargı dilimi, bir sekonder sargı dilimini izleyecek şekilde sıralanır. Yalıtkanlığı sağlamak bakımından alçak gerilim sargısı bir dilimi ikiye ayrılıp sargının en alt ve en üst kısmına yerleştirilir. Bu tip sargılarda değişik gerilimlerde daha çok uç çıkartılır. Gerilim ayarı yapılması istenen yerlerde çok kullanılır.

      OG / YG Transformatörünün Çalışma Prensibi; Kullanıldığı yeri, gücü, gerilimi ne olursa olsun bütün transformatörler çalışma prensibi olarak aynıdır. Genel olarak birbirinden bağımsız en az iki sargı ve bu sargıları taşıyan çekirdekten oluşur. Bu sargıların enerji uygulandığı tarafına primer; enerjinin alındığı tarafa da sekonder denir. Transformatörün primer sargısına alternatif bir gerilim uygulandığında bu sargı, değişken bir manyetik alan oluşturur. Bu alan, üzerinde sekonder sargısının da bulunduğu manyetik demir nüve üzerinde devresini tamamlar. Primere uygulanan alternatif gerilimin zamana bağlı olarak her an yön ve şiddeti değiştiğinden oluşturduğu manyetik alanın da her an yönü ve şiddeti değişir. Bu alanın sekonder sargılarını kesmesi ile sargılarda alternatif bir gerilim endüklenir. Transformatörlerin primer sargılarına doğru gerilim uygulandığında yine bir manyetik alan meydana gelir. Ancak bu manyetik alan, sabit bir alandır. Bu alanın yönü ve şiddeti değişmeyeceğinden sekonder sargılarında bir (elektromotor kuvveti) EMK indüklemesi söz konusu olmaz. OG / YG transformatörlerinin de çalışma prensibi bakımından küçük güçlü üç fazlı transformatörlerden farkı yoktur. Büyük akım ve gerilim değerleri için yapıldıklarından koruma ve yalıtım özellikleri bakımından farklılıklar gösterir.

      Gerilim Ayarı; OG / YG transformatörlerinde enerji nakil hatlarındaki gerilim değişmelerinden ya da kullanıcının kendi yük değişimlerinden dolayı alçak gerilim tarafını kompanze etmek maksadıyla yüksek gerilim sargılarına gerilim ayar sargıları yerleştirilir. Bu ayar sargıları kapak üzerindeki komütatör anahtarına bağlanır. Komütatör anahtarı, yüksüz veya yük altında kademe değiştiren olmak üzere iki ayrı tipte imal edilir. Alçak gerilim voltajı istenilen voltajdan düşük ise transformatörün kademe anahtarını bulunduğu voltajdan daha düşük bir voltaja almak gerekir. Örneğin, alçak gerilim 400 volt, primer gerilim kademeleri 15000, 15400, 15800, 16200, 16600 olan bir transformatörün 3. kademede ( 15800 ) çalıştırıldığını ve alçak gerilim tarafından 380 volt ölçüm yapıldığını düşünelim. Bu durumdaki transformatörün yüksek gerilim tarafındaki gerçek gerilim: 380 x ( 15800 / 400 ) = 15010 volttur. Transformatörün çalışması gereken kademe, hesaplanan değere en yakın kademe olmalıdır. Bu da yukarıdaki örnek için 1. kademe yani 15000 volttur. Transformatörlerde gerilim ayarı yapılırken sistemin yük durumu, transformatörün alçak gerilim tarafındaki kompanzasyon sisteminin sağlıklı çalışıp çalışmadığı, transformatörün yüksüz çalışma hâllerinde oluşacak gerilim yükselmeleri göz önünde bulundurulmalıdır.

      KAYNAK: OG / YG TRANSFORMATÖR SARIMI (522EE0044), ELEKTRİK- ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ - T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI

      Nare Teknoloji olarak her türlü bobin sarma makinası üretme kapasitesine sahibiz. Özel tasarım bobin sarma makinaları ile işinize göre üretilen sistemlerle fark yaratın. 0.1mm tel çapından başlayan bobin sarma makinalarımız istenilen tel kalınlığını hatasız bir şekilde teli koparmadan sarmaktadır. Bobin sarma makinaları, trafo sarma makinaları, endüvi sarım makinaları, servo sarma makinaları, motor stator sarma makinaları, motor fren bobini sarma makinaları, DC motor sarma makinaları, troid sarım makinaları ve diğer sarma makinalarımızla hizmetinizdeyiz. Dokunmatik ekran ve kolay kullanım ara yüze sahip bobin sarma makinalarımız iki yıl garantilidir.